08/02/1992

CONSTITUTIONAL

MIFSUD BONNICI GIUSEPPE, HERRERA JOSEPH A., AGIUS CARMEL A.

IL-PULIZIJA vs LAWRENCE CUSCHIERI

N/A

-

N/A

ORDNI TA' RIFERENZA - RETROATTIVITA' F'MATERJA KRIMINALI - SMIGH IMPARZJALI U PUBBLIKU - SMIGH XIERAQ - TRATTAZZJONI XIERQA

L-art 39(8) tal-Kostituzzjoni u 7 tal-Konvenzjoni jistabilixxu illi huwa dritt fundamentali li ebdaligi li tohloq reat jew piena ma jista' jkollha effett retroattiv. Ir-retroattivita' ghalhekk hijaeskluza b'mod assolut, in kwantu hija anti-kostituzzjonali u tkser drittijiet fundamentali, f'dawn iz-zewg kazijiet jew tipi ta' retroattivita'. Il-Qorti Kostituzzjonali kkonfermat is-sentenza tal-Prim' Awla tal-Qorti Civili in kwantu rriteniet illi fil-kaz prezenti billi la johloq reat gdid u lanqas piena gdida, l-akkuzat ma jistax jillamenta lezjonijiet tad-drittijiet, fundamentali msemmija f'dawn l-artikoli. Il-Qorti Kostituzzjonali sabet ukoll illi l-introduzzjoni ta' l-emenda ta' l-artikolu 639(3) tal-Kap. 9 ma jistax jinghad li jikser id-dritt ghat-trattazzjoni xierqa li jitolbu l-art39(1) tal-Kostituzzjoni u 6(1) tal-Konvenzjoni. Minkejja dak li ntqal fid-digriet ta' riferenza, il-kwistjoni fil-kawza kienet essenzjalment wahda ta' retroattivita'. Il-Qorti Kostituzzjonali ghandha l-gurisdizzjoni li tapplika u tittutela d-drittijiet u libertajiet fundamentali kif espressi fil-Kostituzzjoni u fil-Konvenzjoni - imma dan ma jaghtihiex il-monopolju ta' l-Applikazzjoni u t-tutelatad-drittijiet kollha li johorgu mill-ordinament guridiku ta' dawn il-Gzejjer, ibbazati fuq il-principju tal-Gustizzja. L-emenda in kwistjoni saret fil-kuntest ta' ligi gdida li holqot Kummissjoni Permanenti kontra l-Korruzzjoni. Emenda ta' tenur generali saret permezz ta' ligi specjali. Konsegwentement il-Qorti Kostituzzjonali ma setghatx teradika l-Gurisdizzjoni taghha billi d-direttiva ta' l-artikolu 639(3) f'kull forma taghha kienet lill-Gudikant. Il-Qorti Kostituzzjonali ghalhekk irrevokat is-sentenza appellata in kwantu ddikjarat li kien hemm lezjoni ta' l-artikolu 39(1) tal-Kostituzzjoni u art 6(1) tal-Konvenzjoni u rrinvijat l-Atti lura lill-Qorti tal-Magistrati - Malta ghat-trattazzjoni u decizjoni.