05/03/1986

OF APPEAL (CIVIL, SUPERIOR)

SCHEMBRI CARMELO, HARDING HUGH, AGIUS CARMEL A.

PAUL VASSALLO ET vs CARMELO PACE

N/A

-

N/A

DANNI - IL-PRINCIPJU "VOLANTI NON FIT INJURIA" - INCIDENT FATALI - PROVA

Il-piz tal-prova ta` dak li hemm allegat fic-citazzjoni, cjoe` li l-incident hemm imsemmi gara minhabba negligenza u nuqqas ta` tharis tar-regolamenti tat-traffiku da parti tal-konvenut, jinkombi fuql-atturi li qeghdin jaghmlu l-imsemmija allegazzjoni u dana in bazi ghall-principju legali "incumbitprobatio qui dicit non qui negat". Il-Qrati taghna pero` fuq l-iskorta ta` awturi Inglizi eminenti, jaghmlu distinzjoni bejn il-prova li jehtieg li ssir f'kawza kriminali u l-prova li ghandha ssirf'kawza kriminali l-htija ta` l-akkuzat trid tigi ppruvata "beyond reasonable doubt", f'kawza civilibizzejjed li jkun hemmm "moral cerainty", certezza morali, f'mohh il-gudikant izda mhux bizzejjed li jkun hemm " a mere possibility". Din ic-certezza morali ghandha tigi bbazata fuq fatti ppruvati biprovi espressi u fuq l-intereferenzi li naturalment u probabilment jemergu minn dawn il-fatti. Ic-certezza morali, rikjesta f'kawzi civili, hija l-effett tal-"balance of probabilities". Il-Qorti qieghda taghmel enfasi mill-ewwel fuq l-imsemmija distinzjoni billi trid turi li f'kawza civili ; l-"approval" ghall-valutazzjoni tal-provi trid tkun differenti minn kawza kriminali; dan apparti l-principju bazilari stabbilit mil-ligi stess illi l-azzjoni kriminali u l-azzjoni civili huma indipendentiminn xulxin. Il-konvenut qieghed jinvoka favur tieghu l-principju leali "volenti non fit injuria"u qieghed jissottometti li l-atturi m'ghandhomx dritt ghad-danni billi meta Margaret Vassallo marrettinnamra mal-konvenut fil-karrozza tieghu mhux 'il boghod mix-xifer tal-bahar hija kienet taf x'riskju seta` kien hemm involut u bl-agir taghha assumiet l-istess riskju. Huwa evidenti li fil-kaz prezenti zgur ma jistax jinghad li kien hemm xi ftehim espress bejn Margaret Vassallo u l-konvenut li hija tiehu r-riskju fuq imsemmi. Lanqas, fil-fehma tal-Qorti, ma kien hemm xi ftehim tacitu jehtieg li jigi ppruvat li Margaret Vassallo kellha xjenza pjana tan-natura u estensjoni tar-riskju li kienetqieghda tassumi u li jigi ppruvat ukoll li meta assumiet ir-riskju hija ghamlet dan bil-ftehim li riskju jaqa` fuqha u mhux fuq haddiehor, u dan ghaliex il-massima hija "volanti non fit injuria"u mhux "scienti non fit injuria". Fil-kaz prezenti mid-deposizzjoni ta` l-istess konvenut li hija ma riedet tassumi ebda riskju u ghalhekk certament ma jistax jinghad li hija kienet "volanti" u kwindi l-massima fuq iccitata ma tistax tigi invokata mill-konvenut.