19/01/1996

OF CRIMINAL APPEAL (SUPERIOR)

SAID PULLICINO JOSEPH, AGIUS CARMEL A., ARRIGO NOEL V.

IR-REPUBBLIKA TA' MALTA vs EUGENIO SIVE GENIO GAFFARENA

N/A

-

N/A

AGENT PROVOKATUR - ENTRAPMENT - INDIRIZZ

L-agent provokatur, l-informer, jew dak li jkun, jista' skond ic-cirkostanzi tal-kaz, jigi kkunsidrat komplici u ghalhekk ix-xhieda tieghu tista' tigi kkonsidrata u ttrattata fid-dawl ta' dak li tipprovdi l-ligi taghna dwar ix-xhieda tal-komplici u l-htiega tal-korroborazzjoni. L-iskop tal-Pulizijau ta' l-agent provokatur utilizzat jista' jaghti l-kaz li jkun fost l-aktar morali u nobbli immaginabbli pero', ghall-fini tal-Qorti ta' gurisdizzjoni kriminali, hu totalment irrilevanti ghall-posizzjoni guridika vera li kif hu saput fid-dottrina tiddependi mill-objettivita' guridika tar-reat u mhux mill-mottiv. Jekk pero' hu veru, li l-ligi taghna ma tezonerax lill-agent provokatur mir-responsabbilita' krimanili li jista' jinkorri fiha, daqstant iehor m'hemmx ikkontemplata fil-ligi taghna xiezenzjoni mir-responsabbilita' kriminali ghal min jikkommtti reat taht l-istigazzjoni ta' agent provokatur tal-pulizija, sakemm hu ppruvat li dak li jkun, ikun agixxa xjentement. Il-bniedem hu prezunt mil-ligi li jintendi u jrid dak li jaghmel u l-ezenzjoni mir-responsabblita' kriminali hi relatatabiss ma' l-incapacita' di intendere e' di volere, ma' certu tip ta' bonafede, mal-kuncett ta' coercion (vide artikolu 33 (b) tal-Kap. 9), mal-kuncett f'certu sens limitat ta' necessistas, mad-dritt tal-legittima difiza u mal-kuncett tas-subjezzjoni civili f'sens limitat hafna u ma xejn izjed. Il-Qorti ta' l-Appell Kriminali ma tistax issib bazi legali fil-limit tas-sistema taghna li bih galadarba li persuna "intrappolata" tkun agixxiet xjentement, tikkunsidra bhal li kieku ma ghamlet xejn hlief fejn l-ingann ikun tali li jinducih jahseb li qed jaghmel xi haga tajba u utili minflok att ta' vjolazzjoni ovvja tal-ligi. Fis-sistema taghna ma tezistix il-possibbilita' li persuna li tkun ikkommettiet reat ghaliex imhajra, istigata, ikkmandata minn haddiehor, tkun ezenti mir-responsabbilita' kriminali, jekk tkun agixxiet xjentement u ma tikkwalifikax taht xi ezenzjoni ohra minn dawk imsemmija. Wiehed ma jistenniex li fl-indirizz ta' l-Imhallef lill-gurati jkun hemm diskwizizzjonijiet legali fini, sottili, fit-tul u kkomplikati ghaliex altrimenti, dan minnu nnifsu mhux biss hu kontro-indikat imma anke huwa indesiderabbli peress li aktar jista' jwassal ghal tahwid f'mohh il-gurati millighal haga ohra.