20/06/2002

CIVIL COURT, FIRST HALL

MALLIA TONIO

NAUDI HECTOR NOMINE vs PERESSO CHIARA NOMINE

N/A

FINAL JUDGEMENT

NAUDI HECTOR NOMINE vs PERESSO CHIARA NOMINE - 925/1993/2 - CIVILI, PRIM AWLA, MALTA

DANNI, MA JISTA` JKUN HEMM EBDA VARJAZZJONI GUDIZZJARJA META JKUNU PRE-LIKWIDATI - DEMURRAGE, BHALA DANNI PRE-LIKWIDATI - DEMURRAGE, DEFINIZZJONI TA` - POLZA TA` KARIKU, NATURA TA` - PROVA, FUQ MIN JAQA` L-ONERU FIL-KAZ TA` ALLEGAZZJONI TA` FORZA MAGGURI

Polza ta` karigu (bill of lading) hija biss evidenza tal-ftehim bejn il-partijiet u mhux il-ftehim innifsu u fil-fatt termini addizzjonali jistghu jigu inkorporati minn eghjun ohra. Barra minn hekk kondizzjonijiet kontenuti fil-polza ta` karigu jistghu jigu varjati u huma vinkolanti.

Hawnhekk, il-partijiet kienu jafu li kellha tohrog polza ta' karigu bil-kundizzjonijiet tas-soltu, izda qabel ma dik harget, id-ditta attrici riedet certi kundizzjonijiet specjali, u kien a bazi ta' dawk il-kundizzjonijiet li accettat il-merkanzija abbord u harget Il-polza ta' karigu. Dawk il-kondizzjonijiet specjali baqghu jorbtu lis-socjeta' konvenuta, inattes kull gira tal-polza ta' karigu.

Il-prova tal-forza maggura trid issir dejjem min minn jinvokha.

Il-hlas ta' demurrage jkun dovutmeta l-merkanzija iddum izjed milli suppost biex titghabba u tinhatt; meta, jigifieri, din il-procedura tmur oltre il-laytime necessarju ghal tali operazzjoni.

Demurrage, allura, ma huma xejnhlief danni ghad-dewmien, tip ta' danni li huma anke kontemplata fil-Kodici Civili (artikolu 1130) .Meta jigi impost zmien ghall-esekuzzjoni ta' obbligazzjoni, id-debitur jigi mqieghed in mora bl-gheluq biss ta' dak iz-zmien. Dawn id-danni jistghu jigu likwidati minn qabel, u meta jkun hekk, kif jiddisponi l-artikolu 1138 tal-Kodici Civili, "ma tistax tigi moghtija lill-parti l-ohra somma akbar jew izghar." Dan huwa principju assodat fis-sistema guiridiku Malti. Meta zewg partijiet jiftehmu minn qabel x'ghandhom ikunu d-danni f'kaz ta' nuqqas, dik il-konvenzjoni torbot lill-partijiet bhala espressjoni tal-volonta' libera taghhom. Gie dejjem ritenut li l-Qorti ma tistax tissostitwixxi d-diskrezzjoni soggettiva taghha ghar-rieda tal-partijiet li diga' stabbilew bejniethom il-quantum tad-danni li l-atturi isofri minhabba l-inadempjenza tal-konvenut fl-esekuzzjoni ta' l-obbligazzjoni assunta minnu. Meta l-partijiet jiftiehmu minn qabel l-ammont ta' danni, ma tistax ikun hemm temperament fil-quantum, liberament miftehma u assunta.