01/02/2011

CIVIL FIRST HALL (CONSTITUTIONAL JURISDICTION)

MICALLEF JOSEPH R.

SCERRI GEORGE ET vs L-AWTORITA' TA' MALTA DWAR L-AMBJENT U L-IPPJANAR ET

N/A

PARTIAL SENTENCE

SCERRI GEORGE ET vs L-AWTORITA' TA' MALTA DWAR L-AMBJENT U L-IPPJANAR ET - 45/2009 - CIVILI PRIM AWLA (SEDE KOSTITUZZJONALI), MALTA

RIMEDJU ORDINARJU - SMIGH XIERAQ - TGAWDIJA TA POSSEDIMENTI

B'din l-azzjoni r-rikorrenti jghidu li garrbu ksur ta' jedd fundamentali taghhom dwar smigh xieraq uwkoll tat-tgawdija pacifika ta' hwejjighom meta persuni mibghutin mill-Awtorita' intimata dahlu fihwejjeg l-istess rikorrenti, bl-ghajnuna ta' ufficjali tal-korp tal-Pulizija, biex jaghmlu survey fl-ambitu ta' Planning Control Application li kienet tolqot zvilupp fil-madwar tal-gid tar-rikorrenti.Huma jghidu li dak li gara fid-dar taghhom dak inhar, minkejja li huma kienu ressqu appell quddiemil-Bord tal-Appelli tal-istess Awtorita' intimata, wera li din imxiet b'arroganza u b'mod abbuziv liwassal ghall-ksur tal-imsemmija jeddijiet taghhom. Iridu li kulma sar waqt dak is-survey jithassaru li l-Awtorita' intimata ma tuzahx bl-ebda mod.

Meta, bhal f'dan il-kaz, quddiem din il-Qorti titqajjem l-eccezzjoni li r-rikorrent ikun naqas li jinqeda minn rimedju ordinarju qabel ma jkun ghadda biex iressaq kawza “kostituzzjonali”, l-kriterji li jridu jitqiesu biex Qorti tal-kompetenza “kostituzzjonali” taghzel li ma twettaqx is-setghat taghha li tisma' l-kaz huma dawk li f'bosta sentenzi ssemmew u tfissru b'mod ezawrjenti.

Meta jissemma li jkun hemm rimedju iehor xieraq, irid jintwera li dan ikun rimedju accessibbli, xieraq, effettiv u adegwat biex jindirizza l-ksur jew theddid ta' ksur lamentat. M'hemmx ghalfejn li, biex jitqies bhala effettiv, ir-rimedju jintwera bhala wiehed li se' jaghti lir-rikorrent success garantit, bizzejjed li jintwera li jkun wiehed li jista' jigi segwit b'mod prattiku, effettiv u effikaci. L-ezistenza li tassew ikun (jew kien) hemm rimedju alternativ xieraq trid tintwera mill-intimat li fuqu jaqa' l-piz tal-prova biex jikkonvinci lil din il-Qorti biex taghzel li ma tezercitax is-setghat taghha biex tisma' l-kawza.

Mnkejja li jista' jkun minnu li l-parti rikorrenti seta' kellha ghad-dispozizzjoni taghha rimedju “ordinarju”, din il-Qorti xorta wahda jibqaghlha dejjem id-diskrezzjoni li taghzel li tibqa' tisma' l-kawza. L-ezistenza ta' “rimedju ordinarju” ma torbotx idejn din il-Qorti milli tkompli tisma' kawza kostituzzjoniali mressqa quddiemha. Id-diskrezzjoni li tuza trid tkun wahda prudenti u fl-ahjar interess tal-amministrazzjoni tal-gustizzja. Normalment, din id-diskrezzjoni tintuza meta r-rikorrent ikun jidher li tassew ghandu disponibbli ghalih rimedju li, kieku uzat kif imiss, jista' jaghtih il-harsien tal-jedd li f'kawza bhal din jghid li qieghed igarrab ksur tieghu.

Il-Qorti tifhem u tapprezza wkoll li l-fatt li xi ghamil jew nuqqas ta' ghamil igib mieghu ukoll ksur ta' jedd fundamentali, ma jkunx ifisser li r-rimedju li ghandu jinghata jkun tabilfors wiehed taht il-Kostituzzjoni jew taht il-Konvenzjoni. Dan ukoll ghandu jkun element li jqieghed dmir fuq din il-Qorti biex tqis sewwa (u fl-istadju bikri li tkun necessarjament ghadha tinsab fih il-kawza meta tigi biex tqis jekk kemm-il darba ghandhiex taghzel li ma twettaqx is-setghat taghha biex tisma' l-kaz) jekk kemm-il darba jezistixtassew rimedju mod iehor lir-rikorrent jekk mhux b'azzjoni bhal din.

Din il-Qorti ssib li ma nghatatx ragunijiet tajbin bizzejjed biex taghzel li ma twettaqx is-setghat specjali taghha fil-kompetenza kostituzzjonali jew konvenzjonali taghha. Ghaldaqstant din il-Qorti tiddikjara li hija sejra twettaq is-setghat taghha kostituzzjonali u tkompli tisma' l-ilment tar-rikorrenti kif imressaq fir-Rikors promotur taghhom.