07/05/2001

CIVIL COURT, FIRST HALL

MICALLEF JOSEPH R.

BORG HELEN SIVE EILEEN vs BANK OF VALLETTA PLC

N/A

FINAL JUDGEMENT

BORG HELEN SIVE EILEEN vs BANK OF VALLETTA PLC - 1753/2000/1 - CIVILI, PRIM AWLA, MALTA

RES JUDICATA, EADEM CAUSA PETENDI - RES JUDICATA, ELEMENTI TA` - RES JUDICATA, ORDNI PUBBLIKU - SENTENZA, DISPOSITTIV TA` - SENTENZA, MOTIVAZZJONI TA`

Sabiex tigi milqugha l-eccezzjoni tal-gudika huwa essenzjali li jkun hemm il-konkorrenza ta` tliet elementi: (a) l-istess oggett (eadem res), (b) l-istess partijiet (eadem personae) u (c) l-istess mertu (eadem causa petendi).

L-eccezzjoni tal-gudikat ghandha bhala sisien taghha l-interess pubbliku u hija ta' interpretazzjoni dejqa, tant li, f'kaz ta' dubju, l-gudikant ghandu jaqta' kontradik l-eccezzjoni.

Illi, min-naha l-ohra, dan il-principju huwa mwiezen b'dak daqstant ghaqlili, fejn kwestjoni tkun giet definita u trattata, s-sentenza ssir irrevokabbli jekk, wara li tigi appellata jew ritrattata, tigi konfermata; jew jekk ma tigix appellata jew ritrattata fiz-zmien li tippreskrivi l-ligi. Dan il-principju jissahhah meta l-kwestjoni li dwarha tinfetah it-tieni kawza jkun diga' jesisti fil-waqt li tinghata s-sentenza fl-ewwel kawza.

Huwa tassew ovvju li l-eccezzjoni tal-gudikat tintrabat ma' l- esistenza ta' sentenza. Ghal dak li jirrigwarda l-element ta` eadem causa petendi il-kwestjoni hija jekk tintrabatx biss mal-parti disposittiva taghha (fil-kliem strettament uzati mill-gudikant fl-ewwel sentenza) jew inkella jekk tintrabatx ukoll mal-konsiderazzjonijiet jew motivazzjonijiet li jintaghmlu u li jwasslu ghal dik is-sentenza.

Id-dispozittiv ta' sentenza m'ghandux jittiehed separatament mill-motivat, imma ghandu jigi minn dan definit u spjegat. Illi, fil-qosor jinghad li, jekk bejn it-talbiet tat-tieni kawza u dak li gie deciz fl-ewwel kawza jkun hemm kontradizzjoni u impossibilita' ta' ko-esistenza, allura jirrikorri r-rekwizit tal-identita' tal-oggett.

Hawnhekk l-attrici ipprovat tikseb in-nullita` ta` garanziji bankarji li allegatament hi ma kienitx iffirmat. Madanakollu, hi kienet giet ikkundannata thallas somma ta` flus lill-bank konvenut a bazi ta` dawk l-istess garanziji fi zmien li fih hi kienet assenti minn Malta. Il-Qorti ikkonkludiet illi b'din l-azzjoni l-attrici kienet qed tipprova terga` tiftah kwistjoni diga` deciza b'gudikat precedenti u ghalhekk laqghet l-eccezzjoni ta` res judicata sollevata mill-bank konvenut.