05/10/2001

OF APPEAL (CIVIL, SUPERIOR)

SAID PULLICINO JOSEPH, AGIUS CARMEL A., DE GAETANO VINCENT

BOOKER ALEXANDER NOE vs CAMENZULI JOSEPH

N/A

FINAL JUDGEMENT

BOOKER ALEXANDER NOE vs CAMENZULI JOSEPH - 482/1988/1 - TA' L-APPELLI CIVILI (SUPERJURI), MALTA

KJAMATA FIL-KAWZA, SKOP TA` - SERVITU`, KREAZZJONI PERMEZZ TAL-PRESKRIZZJONI AKKWIZITTIVA - SERVITU`, MERA TOLLERANZA - SERVITU`, META L-FOND DOMINANTI MA JKUNX OKKUPAT MIS-SID - SERVITU`, META L-FOND SERVJENTI MA JKUNX OKKUPAT MIS-SID - SERVITU`, META TIGI KREATA MINN PERSUNA B`TITOLU TEMPORANEJU

It-terza persuna imsejha fil-kawza ghandha tigi notifikata bic-citazzjoni jew bir-rikors skond il-ligi u ghall-finijiet kollha titqies bhal kull konvenut iehor u bhala tali ghandha l-jedd li tipprezenta kull skrittura, li taghti kull eccezzjoni u li tinqeda b'kull beneficcju iehor li l-ligi taghti lill-konvenut u tista' skond ic-cirkostanzi tigi mehlusa u kkundannata daqs li kieku mill-ewwel il-kawza kienet proposta kontra taghha. Il-kjamata fil-kawza allura kienet qeghda fl-istess posizzjoni bhal kull konvenut iehor u msejha biex tirrispondi ghat-talbiet attrici.

L-istitut tal-kjamatafil-kawza jaqdi diversi funzjonijiet procedurali, principalment:

(a) dak li jintegra gudizzju fejn ikun hemm diversi konvenuti li jkollhom jigu mharrka u xi whud minnhom jithallew barra.

(b) Dak li jissalvagwardja d-drittijiet ta' min ikun indirettament interessat fl-ewwel azzjoni gudizzjarja u li aktarx ggib warajha azzjoni ohra bhala konsegwenza taghha.

Servitu' kontinwa tista' tigi mnissla "bil-preskrizzjoni jekk il-fond li fuqu tigi ezercitata jista' jinkiseb bil-preskrizzjoni". Dan ma jistax japplika ghall-kaz fejn is-servitu kontinwa kienet tigi ezercitata b'semplici tolleranza.

Jekk il-gar jidhirlu li ma jistax jittollera aperturi li jaghtu ghal fuq il-fond tieghu ghaliex bihom ihoss suggizzjoni, ghandu dritt jitlob l-gheluq taghhom; infatti jekk l-aperturi qeghdin b'tolleranza u mhux bi dritt, ikun kontro-sens illi jekk il-vicin ma jridx izjed jittollerra, l-Qorti ma taghtihx protezzjoni.

Sabiex tinkiseb servitu' bil-preskrizzjoni hu mehtiegil-pussess ghal zmien tletin sena mill-anqas imma fil-kalkolu ta' zmien li damet tigi ezercitata s-servitu' ma ghandux jinghadd zmien li fih is-servitu' li mhiex akkwistata b'titolu kienet ezercitatawaqt li l-fond (servjenti) kien uzufruwit jew detenut b'titolu ta' lokazzjoni ghax is-servitu' li l-uzufruttwarju jew l-inkwilini ihallu li tigi ezercitata ma tippregudikax lis-successuri tan-nuda proprjeta u lis-sid la darba dik is-servitu' ma kenitx tezisti bis-sahha ta' titolu.

L-inkwilinma jistax johloq servitujiet fuq il-fond mikri ghandu, u mat-tmiem tal-lokazzjoni sid il-post jista' dejjem jesigi li l-bieb jerga' jinbena, u b'hekk jitnehha.

Ebda servitu' li c-censwalist,l-uzufruttwarju jew il-kerrej ikunu hallew li tigi ezercitata fuq il-fond, minghajr ebda titolu likien jezisti minn qabel, ma tkun ta' hsara ghall-padrun dirett jew ghas-sid ta' dak il-fond, ikun kemm ikun iz-zmien li fih is-servitu' tkun giet ezercitata.

Dan ma jeskludix il-possibilita' illi c-censwalist, l-uzufruttwarju jew il-kerrej tal-fond servjenti jippermettu li tigi ezercitata servitu' fuq il-fond fil-pussess taghhom minghajr ebda titolu li kien jezisti minn qabel.

Il-ligi ma tghidx li l-enfitewta ma jistax jikkreja s-servitu' fuq il-fond enfitewtiku pero' f'dan il-kaz la darba l-enfitewsi a differenza mill-proprjeta' hija soggetta ghall-estinzjoni, hekk ukoll bl-istess mod is-servitu tkun mill-bidu nett ta' natura temporanja u ghalhekk tispicca mal-koncessjoni enfitewtika.

Fejn is-servitu' kontinwa tkun imnissla bis-sahha ta' persuna li kienet qed tiddetjeni l-fond b'titolu ta' enfitewsi, kienet din il-persuna li kellha bil-ligi l-limitazzjoni taz-zmien sa meta setghet tikkoncedi tali servitu', jigifieri sa fejn u sa meta setghet timponi l-piz li tali servitu kien jimporta favur il-fond dominanti b'mod li ma jigux ippregudikati l-jeddijiet tad-direttarju. Hu f'dan il-kuntest li kellhom jigu interpretati l-artikoli 465 u 488 tal-Kodici Civili.